مراجع مهم عراق- آیت الله سید کاظم حائری
معرفی کلی
سید کاظم حسینی حائِری (زاده ۱۳۱۷ش) از مراجع تقلید شیعه و از شاگردان سید محمدباقر صدر است. پس از شهادت سید محمد صدر، گروهی از مردم عراق به توصیه صدر، وی را به‌عنوان مرجع دینی و سیاسی خود برگزیدند. حائری در اول صفر سال ۱۴۴۴ق به علت ناتوانی جسمی از مرجعیت کناره‌گیری کرد.
بیوگرافی
سید کاظم حسینی حائری در ۱۰ شعبان ۱۳۵۷ق در کربلا متولد شد. لقب حائری را بیانگر تولد او و پدرش در کربلا (حائر حسینی) دانسته‌اند. سید کاظم حائری اصالتاً ایرانی است. پدرش سید علی حسینی حائری در حوزه علمیه کربلا به تحصیل پرداخت و سپس به نجف مهاجرت کرد و در سال ۱۳۹۸ق درگذشت.
سید جواد حائری
سید کاظم حائری در ۲۴ سالگی ازدواج کرد. سید جواد یکی از فرزندان وی، در جنگ ایران و با رژیم بعث به شهادت رسید.
مرجعیت
سید کاظم حائری از شاگردان بارز شهید محمدباقر صدر بود. گفته شده که صدر توصیه کرده بود تا پس از وفاتش از حائری یا یک مرجع دیگر – شیخ بشیر نجفی؟- تقلید کنند.
حائری پس از شهادت محمدباقر صدر، پایه‌گذار حزب الدعوة الاسلامیة، برای مدتی به عنوان فقیه حزب انتخاب شد، ولی این ارتباط حزبی دوام نیافت، زیرا حزب به این نتیجه رسید که تصمیم‌گیری شورایی را جایگزین تصمیم‌گیری فردی کند. وانگهی از ۱۹۹۹م به بعد مرجعیت بخشی از پیروان سید محمد صدر از جمله مقتدی صدر را به عهده داشت.
نظر مثبت صدرَین
رابطه‌ی محمدباقر صدر با کاظم حائری، فراتر از استادشاگردی، رابطه‌ای پدرفرزندی بود. وی مکرراً از کاظم حائری با عناوین: «فرزندم»؛ «یاورم»؛ «رفیق سختی‌ها و آسانی‌ها» یاد کرده است. محمد محمدصادق صدر، پدر مقتدی صدر و پسرعموی سید محمدباقر صدر (نزد طرفداران این جریان معروف به شهید ثانی؛ صدر ثانی) نیز مکرراً سید کاظم حائری را بهترین گزینه این جریان برای مرجعیت می‌دانست. وی مقلدانش را نیز هر از چندی به حائری ارجاع می‌داد.
منادی ولایت فقیه
سید کاظم حائری از منادیان ولایت فقیه در عراق و از حامیان اندیشه‌ی امام خمینی در نجف بود. حائری به ضرورت تأسیس حکومت اسلامی اعتقاد دارد. وی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کتاب‌هایی درباره مبانی حکومت اسلامی، مبارزه مسلحانه در اسلام و ولایت فقیه در عصر غیبت تألیف کرد. او در اثر فعالیت‌های سیاسی و جهادی ناگزیر به ترک عراق شد و در سال ۱۳۵۳ خورشیدی به ایران مهاجرت کرد و در شهر قم اقامت گزید و فعالیت‌های سیاسی خود را از راه نامه‌نگاری با استادش سید محمدباقر صدر ادامه داد.
کناره‌گیری از مرجعیت
در پی جنجال‌های روزمرّه‌ی مقتدی صدر در عراق و جهت گیری‌های سیاسی وی برخلاف منویات جمهوری اسلامی ایران، آیت‌الله کاظم حائری در اول صفر سال ۱۴۴۴ قمری مصادف با ۷ شهریور سال ۱۴۰۱ خورشیدی با انتشار بیانیه‌ای از مرجعیت کناره‌گیری کرد. او در این بیانیه علت کناره‌گیری را ناتوانی‌جسمی اعلام کرد و پیروان خود را به تبعیت از آیت‌الله سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی توصیه نمود.
