داعش، در نقاب «تحریر» پیش می‌آید و خودنمایی می‌کند
به قلم: محمد حسن الساعدي
گسترش فعالیت‌های داعش در سال‌های اخیر به فراتر از عراق و سوریه رسیده است. این گروهک، پروژه‌هایی در چهار کشور آفریقایی (مالی، نیجریه، سومالی، موزامبیک) دارند و در حال آماده‌سازی و بسیج نیروهای خارجی در این کشورها هستند. همچنین، در چند وقت اخیر، در عملیات‌هایی که زمین خراسان را هدف قرار داده‌اند، شاهد رشد بوده‌ایم. با این حال، گروه داعش توانسته در عراق و سوریه که از نظر سیاسی، اقتصادی و تاریخی اهمیت دارند، فعالیت کند. آنها در این دو کشور به حرکت درآمده و بر تعدادی از روستاها و شهرها تسلط پیدا کرده و توانسته‌اند پایگاه‌ها و کمپ‌هایی برای خود بسازند. باوجود عملیات پیش‌دستانه‌ای که توسط نیروهای امنیتی در عراق برای ضربه زدن به این کمپ‌ها انجام می‌شود، هنوز هم برخی از مناطق میان‌مدت باقی مانده‌اند، اما به طور کلی داعش در عراق ضعیف‌تر از قبل است. در مقابل، سوریه نشانه‌هایی از بازسازی خود به تدریج نشان داده‌است و این موضوع از طریق کنترل بر قدرت سیاسی در آنجا آشکار شده است.
تشکیل داعش همچنان تهدید پیچیده‌ای است که نیاز به فشار مستمر برای کنترل آن دارد. اگرچه تعداد نیروهایش کمتر از قبل شده است، اما هنوز هم رغبت به مبارزه دارند. باوجود بازداشت‌هایی که از سوی نیروهای امنیتی عراقی برای مقابله با داعش انجام می‌شود، بقایای این گروه همچنان آزادند و اعضای فعلی داعش به برنامه‌ریزی و فعالیت ادامه می‌دهند. مسیر آینده داعش در عراق و سوریه به طور عمده به آینده حضور نظامی آمریکا در منطقه بستگی خواهد داشت و با توجه به موفقیت‌های حاصل‌شده در مبارزه با تروریسم، دولت عراق قصد دارد روابط امنیتی خود را با ایالات متحده از یک رابطه مبتنی بر ائتلاف بین‌المللی به یک رابطه دوجانبه با مقررات جدید تغییر دهد.
خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه پس از تسلط گروه‌های مسلح بر قدرت در آنجا، به ترکیه اجازه خواهد داد که از عدم حضور ایالات متحده استفاده کند تا حملات خود را علیه نیروهای دموکراتیک سوریه افزایش دهد و مناطق کردها در حسکه را محافظت کند. به این معنا که داعش می‌تواند از وضعیت موجود سوءاستفاده کرده و برخی از جنگجویان سابق خود را از زندان‌های نیروهای دموکراتیک سوریه آزاد کند، و این می‌تواند به شعله‌ور شدن دوباره آتش در منطقه از سوی سازمان‌های تروریستی برای از سرگیری فعالیت‌هایشان در عراق منجر شود.
بازسازی داعش در سوریه می‌تواند تاریخ را برای دولت عراق تکرار کند، زیرا این گروه قادر خواهد بود به عراق نفوذ کند. بنابراین خطرات بالا رفته و امنیت و حاکمیت عراق را تهدید می‌کند. با وجود اردوگاه پناهندگان (الهول) که شامل هزاران داعشی و خانواده‌هایشان است و آنها کاملاً آماده‌اند دوباره در هر جبهه‌ای و در هر مکانی و تحت هر رهبری بجنگند، وضعیت به همه احتمالات باز است و زمین برای حرکت این گروهک‌ها بسیار آماده است. اینها با قدرت و قاطعیت از سوی عراق که با تمام امکانات و توانایی‌های امنیتی و تسلیحاتی خود آماده شده است، مواجه خواهند شد تا اجازه ندهند به دورانی مانند سال ۲۰۱۴ برگردند که یک‌سوم سرزمین عراق تحت کنترل آنها بود و اجازه ندهند که این سناریوی تاریک دوباره تکرار شود.
