برخی ملاحظات در مورد پذیرش در دانشگاه های عراق
ماجد زيدان
در هفتههای آینده، خانوادهها با نگرانی جدیدی مواجه خواهند شد، نگرانی که پس از پایان امتحانات نوبت دوم تمام میشود: یافتن فرصت مناسب و شایسته برای پذیرش در دانشگاه.
وزارت آموزش عالی، همانند سالهای گذشته، وعده تحقق این امر را داده است، اما این وعده برای بسیاری از متقاضیان همچون سراب بوده، زیرا نتایج پذیرش ناامیدکننده و دور از انتظار بوده است. بسیاری از دانشآموزان با وجود کسب معدلهای بالا، در رشتههایی غیر از علایق خود پذیرفته شدهاند.
این مشکل هر سال تکرار میشود، و وزارتخانه فاقد آمار و برنامهریزی قبلی در مورد ظرفیت پذیرش دانشجو در هر دانشکده و تخصص است. البته، دانشگاههای خصوصی تا حدی به جبران این کمبود کمک میکنند و خواستههای کسانی که توانایی مالی دارند را برآورده میسازند، اما در نهایت، همه فارغالتحصیلان این مراکز نمیتوانند شغلی در مؤسسات دولتی پیدا کنند، در کشوری که با مازاد فارغالتحصیلان در برخی رشتههای تحصیلی مواجه است.
واقعیت نشان میدهد که سیاستگذاری پذیرش دانشجو برنامهریزیشده نیست و با نیازهای بازار کار، چه در بخش دولتی و چه خصوصی، همخوانی ندارد. علاوه بر این، برخی رشتهها و بخشهای دانشگاهی، دانشجویانی را تربیت میکنند که مؤسسات دیگر به آنها نیازی ندارند، زیرا این رشتهها با پیشرفت سریع فناوری و کوتاهشدن عمر مشاغل، همگام نیستند و به بار مالی برای کشور تبدیل شدهاند. با این حال، دانشجویان صرفاً برای ساکتکردن آنها و رضایت اجتماعیِ فارغالتحصیلشدن، در این رشتهها پذیرفته میشوند.
به نظر میرسد تحت فشار همگامی با تحولات، نشانههایی از تغییر در برخی جنبهها دیده میشود، مانند اضافهکردن مشاغل و رشتههای جدید مرتبط با هوش مصنوعی و امنیت سایبری، یعنی پیوند آموزش با توسعه پایدار و پاسخگویی به نیازهای کشور و جامعه. گسترش تخصصها و شاخههای جدید، در مقابل کاهش برخی رشتههای غیرضروری، به یک ضرورت اساسی تبدیل شده است.
از دیگر نکات قابل توجه، اهمیت توجه به نیروهای کار فنی و حرفهای است که فرصتهای شغلی بهتری دارند. ارائه مشوقها و امتیازات برای جذب دانشجویان به این رشتهها، از جمله امکان ادامه تحصیل در سطوح بالاتر در آینده، میتواند راهحلی مؤثر باشد.
برانگیختن علاقه دانشآموزان به رشتههای جدید و تخصصهایی که نیروی کار مورد نیاز برای توسعه همهجانبه را تربیت میکنند، باید در کانون سیاستگذاری پذیرش دانشگاهها قرار گیرد. این کار از طریق ارائه اطلاعات شفاف به داوطلبان درباره مزایا و آینده شغلی رشتهها امکانپذیر است، تا به جای پیوستن به ارتش بیکاران و معترضان برای یافتن شغل، یا عدم توانایی کار در بخش خصوصی، بتوانند بر توانمندیهای خود تکیه کنند.
کتابات