بومیسازی هوش مصنوعی در عراق
عبد الزهره الهنداوی – سخنگوی وزارت التخطیط عراق

در گزارشها و اخبار جهانی خواندهایم که جهان در آستانه چیزی به نام “انقلاب رباتها” قرار دارد، در طی چند سال آینده، شاید بیشتر از سال 2030 نباشد، که تنها چهار سال با آن فاصله داریم. هوش مصنوعی وارد قلب صنعت این موجودات ماشینی خواهد شد که کاملاً شبیه انسانها به نظر میرسند – مردان و زنان – حتی برخی گزارشها از امکان ازدواج انسان واقعی با ربات صحبت میکنند!
این داستان ما را به یاد افسانههای پریانی میاندازد که با مردان انسان ازدواج میکنند، یا زنان انس که با مردان جن ازدواج میکنند!!!، اما این بار صرفاً خرافات نیست، بلکه یک واقعیت فناورانه است که در برابر ما شکل میگیرد. موجود جدید ماشینی است که با (ریموت کنترل) حرکت میکند، اما ویژگیهای انسانی کاملی دارد.
برخی گزارشها فراتر از این میروند و از احتمال تهدید وجود انسان توسط رباتها صحبت میکنند، در صحنهای شبیه فیلمهای علمی تخیلی که دههها پیش تماشا میکردیم. با این حال، آنچه خیال بود، امروز به یک احتمال واقعی تبدیل شده است که ایجاب میکند با خرد و مسئولیت با آن برخورد کنیم.
بر اساس مطالعات، هوش مصنوعی ممکن است باعث از بین رفتن حدود 30 درصد از مشاغل و حرفههای فعلی شود، اما در عین حال به ایجاد فرصتهای شغلی جدید و عظیم در سراسر جهان کمک خواهد کرد. همچنین، توازن قدرت بین کشورها در آینده به تانکها و هواپیماها متکی نخواهد بود، بلکه به میزان توانایی آنها در مدیریت هوش مصنوعی و بهرهبرداری از آن در خدمت منافع خود بستگی خواهد داشت.
به عنوان مثال، “اسرائیل” حدود 145 میلیون دلار برای یک پروژه تبلیغاتی بزرگ اختصاص میدهد که از هوش مصنوعی برای شکل دادن به افکار عمومی بینالمللی به نفع خود استفاده میکند!
سؤالی که مطرح میشود این است: جایگاه ما در این میان کجاست؟
آیا چشمانداز روشنی برای بومیسازی هوش مصنوعی در کشورمان تدوین کردهایم؟ و آیا خود را برای رزرو جایگاهی برای خود در این مسابقه جهانی شتابان آماده کردهایم؟
ورود به دنیای هوش مصنوعی ابتدا مستلزم آمادهسازی زیرساختها است و در راس آن، وارد کردن دانشگاههای عراق به عنوان رکن اساسی در این زمینه است. وزارت آموزش عالی کار خوبی انجام داد که با افتتاح بخشها و دانشکدههای تخصصی هوش مصنوعی شروع به کار کرد و امتیازات تشویقی برای دانشجویان مشغول به تحصیل در آن در نظر گرفت تا به یک رقیب واقعی – و شاید برتر – برای دانشکدههای پزشکی و مهندسی تبدیل شود که همواره رویای خانوادههای عراقی بوده است.
در عین حال، ما باید امنیت سایبری را برای محافظت از دادههای خود در برابر نفوذ یا استفاده مضر تقویت کنیم، از کارآفرینی و نوآوری در کاربردهای هوش مصنوعی حمایت کنیم و تحقیق علمی و اختراعات را تشویق کنیم، با ضرورت ایجاد یک سیستم حکمرانی رشید برای مدیریت این پرونده با خرد.
با این حال، مهمتر از همه، ایجاد یک صندوق ملی برای تأمین مالی پروژههای بومیسازی هوش مصنوعی در عراق است تا از تداوم تلاشها و هدایت آنها به سمت اهداف توسعهای و اقتصادی روشن اطمینان حاصل شود.
بدون آن، خود را در برابر یک “غول دیجیتال” غول پیکر خواهیم یافت که قبل از اینکه بتوانیم به کاروان جهان برسیم، ما را خواهد بلعید.



