اقتصاد عراق در سایه پروپاگاندای جنگ
به قلم: حسن درباش العامري
پس از اینکه دونالد ترامپ ریاست جمهوری در ایالات متحده امریکا را بر عهده گرفت، تصمیمات زیادی در زمینههای داخلی و خارجی در نظر گرفت که جهان را در وضعیتی بحرانی قرار میدهد!
خواست او برای ضمیمه کردن کانادا به عنوان یک ایالت امریکایی (به گفته خود) و تحمیل تعرفههای گمرکی ۱۰٪ بر نفت کانادایی و همچنین تحمیل تعرفههای گمرکی ۲۵٪ بر نفت خام مکزیکی، سپس درخواست تصاحب جزیره گرینلند دانمارکی، و همچنین درخواست او برای اخراج فلسطینیان از غزه و بیان تمایل امریکا برای تصاحب آن!
همچنین، اعلام تمایل امریکا برای کاهش قیمتهای جهانی نفت با درخواست از عربستان سعودی و کشورهای دیگر تولیدکننده نفت در خلیج فارس برای افزایش تولید و اشباع بازار جهانی و انجام هر کاری برای کاهش قیمتها…
در صورت اجرایی شدن این تصمیمات، عراق با خطرناکترین چالشها روبرو خواهد شد، زیرا اقتصاد عراق اقتصادی مبتنی بر درآمدهای نفتی است که بیش از ۹۰٪ به درآمدهای ناشی از فروش نفت وابسته است و این وابستگی بزرگ به نفت، اقتصاد عراق را در برابر نوسانات قیمت نفت در جهان آسیبپذیر میکند.
این امر بحران قیمت نفت را که در سال ۲۰۲۰ بطور بیسابقه در تاریخ معاصر عراق رخ داده و با بحران شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضای جهانی برای نفت همراه بود، به یاد میآورد. قیمت نفت به قدری پایین آمد که نفت عراق به قیمت ۲۰ دلار برای هر بشکه فروخته شد و تقاضای جهانی به ۳۰ میلیون بشکه در روز کاهش یافت!
بر اساس آنچه گفته شد، کاهش قیمت نفت از سطح ۶۰ دلار به ۲۰ دلار برای هر بشکه باعث شد که بودجه عمومی عراق حدود ۴ میلیارد دلار در ماه مارس ۲۰۲۰ (زمانی که قیمتها دو سوم ارزش خود را از دست دادند) آسیب ببیند، که این موضوع بر بحران فزاینده بودجه عمومی در سال ۲۰۲۰ تأکید میکند.
وابستگی اقتصاد عراق به درآمدهای فروش نفت خام آن را در برابر نوسانات قیمت و تغییرات واقعیت سیاسی جهانی آسیبپذیر میکند.
بنابراین، تصمیمگیرندگان باید در محاسبات خود تجدید نظر کنند و سعی کنند امنیت اقتصادی را از طریق افزایش درآمدهای غیرنفتی بهبود بخشند، همانطور که احیای کشاورزی که عراق یکی از بهترین کشورهای کشاورزی در طول تاریخ است، باید انجام شود و همچنین باید صنعت را احیا کرده و گردشگری را تشویق کنند و تعرفههایی برای ورود وضع کنند و خدمات گردشگری و گردشگری مذهبی را احیا و بهبود بخشند، همچنین اقداماتی پیشگیرانه از جمله کنترل واردات از مرزهای کشور و فرودگاهها و همچنین کنترل واقعی مالیاتها و عوارض و جریمهها باید انجام شود.
علاوه بر این، عراق باید ارتباطات خود را با سازمانهای اوپک تقویت کند و تفاهمنامههایی در خصوص سطح تولید و پایبندی به سهمیههای تعیینشده برقرار کند و روابط نفتی خود را با کشورهای تولیدکننده و صادرکننده تقویت کند.
همچنین باید بهطور جدی به فکر خروج از زیر چتر امریکا و پیوستن به پروژه چینی کمربند اقتصادی و جاده ابریشم بهعنوان راه خروج و فرصتی بزرگ برای ایجاد رشد اقتصادی در عراق اندیشید.
گزارشهای سازمانهای بینالمللی و گزارشهای بانک جهانی درباره اقتصاد عراق و گزارشهای خبرگزاری نفت درباره قیمتهای نفت تأیید میکند که این قیمتها بین افزایش جزئی به دلیل اعمال تعرفهها بر نفت کانادایی و مکزیکی و همچنین به دلیل جنگ اقتصادی و رقابت اقتصادی بین ایالات متحده و چین و همچنین با روسیه و جنگ اوکراین، و کاهش قیمت تحت تأثیر رویدادهای جهانی و تحولات سیاسی و امنیتی قرار دارد.