بحران آب یا بحران مدیریت؟!
حسن النحوي
۱- باور ندارم که در عراق بحران آب وجود داشته باشد، بلکه مشکل مدیریت آب است، و اگر آبهای موجود به خوبی مدیریت شوند، در بیست سال آینده احساس خطر تشنگی نخواهیم کرد.
مدیریت آب از طریق:
اولاً: کاهش اسراف و هدر رفتن آب. آیا میدانید که بغداد دو برابر نیازش مصرف میکند و بقیه هدر میرود؟ تصور کنید میلیاردها متر مکعب آب از بغداد عبور میکنند به سمت شط العرب بدون هدر رفتن، نصب کنتور و تشدید جمعآوری عوارض، حفاظت از آب و اعمال مجازات بر اسرافکنندگان کمهزینهتر از شیرینسازی آب دریا است.
ثانیاً: کاهش تبخیر طبیعی آب با تنگتر کردن رودخانههای دجله و فرات و انتقال آب از طریق لولهها به جای کانالهای آوری، چون رودخانه دجله بسیار پهن است و هماکنون عمق آن به ۱۱ متر رسیده و جزایر در وسط آن ظاهر شده است. تبخیر و هدر رفتن آب بیمورد است.
ثالثاً: ساخت سدهای مختلف، چه ذخیرهای، چه هیدروالکتریکی و جمعآوری آب، برای حفاظت و مدیریت صحیح آب جهت کشاورزی و تقویت زمین.
رابعاً: صدور مجوزهای کشاورزی در اراضی حاصلخیز نزدیک منابع آب فراوان و بارندگی نسبتاً بالا برای جلوگیری از مصرف منابع استراتژیک آبهای زیرزمینی، این مناطق در شرق دجله تا فلات ایران شامل دیاله، واسط و میسان است. و آبهای زیرزمینی آنها پایدار است و قسمتی از آن از طریق رخنمایی ژئولوژیکی از ایران به عراق نفوذ میکند.
خامساً: ایجاد نهر ساقی، که آرزو دارم مدیریت عتبات آن را بر عهده بگیرد تا از مزاحمت، فساد و کاهش کیفیت آن جلوگیری شود؛ این نهر سوم در عراق باشد، اما به صورت معکوس از جنوب به مرکز از طریق لولههای مرتبط با ایستگاههای تصفیه عظیم در خلیج فارس در بصره جاری است.
سادساً: امنیت آبی یک مساله سیاسی و اقتصادی است، لذا تصمیمگیرندگان باید معادله آب مقابل اقتصاد و منافع عراق را برقرار کنند.
منبع: مرکز دراسات الشهيد الخامس