مهم‌ترین آنها آب است… سه چالش پیش روی نخست‌وزیر آینده عراق
مؤسسه آمریکایی کویینزی
بر اساس گزارش «موسسه کویینزی» در آمریکا، نخست‌وزیر آینده عراق با سه چالش اصلی مواجه خواهد بود: «بحران آب، روابط با آمریکا و ایران». این گزارش معتقد است که موفقیت بغداد در ایجاد تعادل بین واشنگتن و تهران ممکن است برای موفقیت عراق از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
این موسسه در گزارش خود افزود: «پیش‌بینی‌ها درباره انتخابات حاکی از کاهش بی‌سابقه مشارکت است که تشکیل دولت را پیچیده خواهد کرد». گزارش اشاره کرد که این انتخابات با دوره‌های پیشین متفاوت است زیرا رهبر جریان صدر، مقتدی صدر، از سیاست کناره‌گیری کرده، سازمان بدر به رهبری هادی العامری به طور مستقل در انتخابات شرکت می‌کند و حزبالله لبنان، متحد ایران، تضعیف شده است.
این گزارش خاطرنشان کرد: «با وجود تداوم ناآرامی‌های منطقه‌ای، خود عراق نسبتاً باثبات مانده است» و اشاره کرد که «دوره نخست‌وزیری محمد شیاع السودانی از دوره روسای قبلی آرام‌تر بود و بدون رسوایی یا ناامیدی به پایان رسید.»
با این حال، گزارش به کمبود برق اشاره کرد که دولت سودانی را وادار به اقدام سریع‌تر کرد، به طوری که آنها پروژه‌های زیرساختی بلندپروازانه‌ای از جمله از طریق قرارداد با «جنرال الکتریک» مستقر در آمریکا برای افزودن ۲۴ هزار مگاوات برق تا سال ۲۰۲۸ اعلام کردند که به ۲۴ تا ۲۸ هزار مگاوات تولید کنونی عراق اضافه خواهد شد.
این گزارش به قراردادهای انرژی دیگری با غول‌های انرژی آمریکایی مانند «چورون» و «اکسان موبیل» اشاره کرد و این قراردادها را «یک تغییر بزرگ ژئوپلیتیکی که نشان از تجدید مشارکت غرب دارد» توصیف کرد.
این گزارش معتقد است که چنین گام‌هایی ممکن است رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ را راضی کند که احتمالاً قرار است به طور رسمی با السودانی در بغداد یا واشنگتن دیدار کند.
بحران آب
این گزارش توضیح داد که فوری‌ترین مشکل در عراق کم‌آبی است و افزود که این کشور تقریباً ۷۵ درصد از آب شیرین خود را از طریق رودخانه‌های دجله و فرات از ترکیه و ایران دریافت می‌کند و اشاره کرد که سال ۲۰۲۵ خشک‌ترین سال در عراق از سال ۱۹۳۳ بوده است.
همچنین گزارش به کمبود بارش‌ها و پروژه‌های سدسازی ترکیه و ایران اشاره کرد که باعث کاهش سطح آب دجله و فرات تا ۲۷ درصد شده و تأکید کرد که مخازن در حال حاضر کمتر از ۸ میلیارد متر مکعب آب دارند که کمترین حجم در بیش از ۸ دهه گذشته است.
این گزارش به تصمیم دولت در سپتامبر برای تعلیق کشت گندم به دلیل کم‌آبی اشاره کرد و معتقد است که به طور خاص بصره با یک بحران انسانی فزاینده روبرو است، در حالی که هورهای گسترده از دوران میان‌رودان در حال کاهش هستند.
این موسسه آمریکایی در گزارش خود ادامه داد: «آسیب‌های محیط زیستی خطرات بی‌ثباتی اقتصادی و ناآرامی‌های اجتماعی به ویژه در مناطق روستایی را به همراه دارد» و اشاره کرد که «یکی از راه‌حل‌ها اجاره زمین‌های کشاورزی در خارج از کشور است، مشابه آنچه عربستان سعودی و امارات انجام می‌دهند که محصولات خود را در آفریقا کشت می‌کنند تا منابع آبی داخلی خود را حفظ کنند.»
تعادل در روابط با آمریکا
این گزارش اشاره کرد که بر اساس یک توافق اخیر، نیروهای رزمی آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۵ شروع به خروج کردند و پیش‌بینی می‌شود خروج کامل تا سپتامبر ۲۰۲۶ انجام شود، در حالی که واحدهای کوچکی در اقلیم کردستان و پایگاه هوایی عین الاسد برای کمک به عملیات مبارزه با تروریسم باقی خواهند ماند.
این گزارش به دعوت اخیر مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، از السودانی برای خلع سلاح حشد الشعبی اشاره کرد، جایی که آمریکا بر نمایندگان عراقی فشار آورده تا قوانینی را که حشد الشعبی را به طور کامل تحت کنترل دولت قرار می‌دهد، لغو کنند. این گزارش اشاره کرد که السودانی اعلام کرد گروه‌های مسلح دو انتخاب دارند: یا به نهادهای امنیتی رسمی بپیوندند یا به کار سیاسی غیرمسلحانه روی آورند.
این موسسه افزود که حمله و اشغال عراق برای آمریکایی‌ها بیش از ۴۴۰۰ کشته و بیش از ۳ تریلیون دلار هزینه داشته است و توضیح داد که معضل آمریکا این است که بین مداخله‌ای که مشکلات جدیدی ایجاد می‌کند و احساس سیاست‌گذاران مبنی بر مجبور بودن به مدیریت آن برای مدت نامعلومی، گیر کرده است.
بر اساس این گزارش، عراق هنوز در این دینامیک گیر کرده است، جایی که واشنگتن می‌خواهد خارج شود اما نمی‌تواند خطرات چنین کاری را تحمل کند.
عراق و رقابت آمریکا و ایران
این گزارش معتقد است که چالش سوم پیش روی دولت آینده عراق، پرهیز از درگیر شدن در رقابت طولانی آمریکا و ایران است و اشاره کرد که واشنگتن از زمان انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹ تلاش کرده تا آنچه را که یک تحقیر ملی می‌داند – سرنگونی متحدش، شاه ایران – و بحران گروگان‌گیری ۴۴۴ روزه پس از آن که احتمالاً بر انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۹۸۰ آمریکا تأثیر گذاشت، جبران کند.
این گزارش گفت که دو طرف برای دهه‌ها «جنگ سایه» داشته‌اند، در حالی که اکنون برنامه‌های موشکی بالیستیک، پهپادی و هسته‌ای ایران به توجیهاتی آمریکایی برای تداوم مهار، از جمله حملات اخیر آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران، تبدیل شده‌اند.
این گزارش معتقد است که «عراق خطر تبدیل شدن به میدان نبرد نیابتی را دارد» و یادآور شد که اخیراً سناتورهای آمریکایی خواستار مجازات عراق به عنوان بخشی از کمپین حداکثر فشار بر ایران و اعمال تحریم‌های گسترده علیه حشد الشعبی و بسیاری از بخش‌های بانکی و نفتی عراق، وزیر دارایی، رئیس قضات دادگاه عالی فدرال و روسای پیشین دولت شده‌اند که گزارش آن را حمله‌ای «قطع سر» برای اقتصاد و حاکمیت عراق توصیف کرد.
این گزارش ادامه داد: «شعار پروژه سیاسی السودانی «عراق اول» است» و تأکید کرد که «برای واشنگتن، عراق ابزاری برای فشار بر ایران است».
این گزارش افزود: «نخست‌وزیر آینده عراق باید برای حفظ استقلال شکننده عراق بین آمریکا و ایران مانور دهد» و اشاره کرد که «وضعیت حشد الشعبی بحث‌برانگیزترین موضوع بین آمریکا و عراق خواهد بود.»
این گزارش از این موضوع انتقاد کرد و گفت: «به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها فراموش کرده‌اند که وقتی ناگهان یک گروه بزرگ از مردان به خوبی مسلح را مرخص می‌کنید چه اتفاقی می‌افتد» و اشاره کرد که «ایجاد تعادل بین نیازهای داخلی و فشارهای خارجی، به ویژه از سوی آمریکا و ایران، آینده عراق را بسیار بیشتر از نتیجه فوری انتخابات تعیین خواهد کرد.»
صوت العراق
