پابندهای الکترونیکی برای زندانیان در عراق
طارق فتحی

«زندان جایی است که جامعه از آن چشم میپوشد، قدرت قانون در آن میمیرد و ترسها در آن ناپدید میشود.» — جان هوارد، مصلح زندانهای بریتانیایی (۱۷۲۶–۱۷۹۰)
وزارت عدل عراق یکی از بدترین وزارتخانههاست که فساد تمام اجزای آن را از بین برده. این وزارتخانه ابتدا تحت کنترل گروه وابسته به روحانی عراقی الیعقوبی بود و اکنون به نیروهای ملی کردستان منتقل شده، اما اکثر بخشهای آن، به ویژه زندانها، همچنان در سلطه گروه الیعقوبی است. زندانها یکی از کانالهای اصلی غارت و فساد هستند.
اخیراً وزارت عدل اعلام کرده که قصد دارد «سرویس حوالههای الکترونیکی بین زندانیان و خانوادههایشان را راهاندازی و قیمتهای فروشگاههای داخل زندان را تنظیم کند». این اقدام در واقع قانونی کردن غارت و کنترل آن است. زندانیان از قیمتهای بسیار بالا در فروشگاههای زندان رنج میبرند که متعلق به گروههای مذهبی هستند و تحت هیچ نظارت و حسابرسی قرار ندارند.
به عنوان مثال، زندان تاجی یکی از بزرگترین زندانهای عراق است که حدود ۸ تا ۱۰ هزار زندانی در شرایط بسیار سخت نگهداری میشوند. آنها فقط ده دقیقه در ماه از سلولهای خود خارج میشوند و به دلیل کمبود نور آفتاب، بیماری پوکی استخوان در طول دوران حبس شایع است. هیچ تختخوابی وجود ندارد و هر زندانی تنها ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر فضای خواب دارد. غذای زندانیان بسیار بد است و بسیاری بر اثر گرسنگی میمیرند.
زندانبانان زندانیان را دشمن میدانند و با آنها با خشونت و تحقیر برخورد میکنند. قیمتهای کالاها توسط فروشگاهدار و مدیر زندان تعیین میشود و زندانبانان نیز با فروش کالاهای ضروری به زندانیان سود میبرند. همه چیز با پول انجام میشود: تماس تلفنی با خانواده، خرید سیگار، لباس، پتو و حتی دارو. حتی تحویل جسد زندانی فوت شده به خانواده نیز در ازای پول انجام میشود.
وزارت عدل به جای حل این مشکلات اساسی، از راهاندازی «دستبندهای سیلیکونی» خبر میدهد که به گفته آنها «برای کاهش بار خانوادهها و کنترل کامل حوالهها» است. این اقدام نشاندهنده قبح و پلیدی این وزارتخانه است. آنچه در زندانهای عراق میگذرد یک تراژدی واقعی است و نیروهای مذهبی هر مکانی را که بتوانند غارت و تخریب میکنند.
مرکز دراسات الشهيد الخامس



