ناپدیدشدگان در عراق چه کسانی هستند؟ (دوران دیکتاتوری یا دوران دموکراسی)
قاسم الغراوی
حقیقتی که نمیتوان انکار کرد
از آغاز دههٔ ۱۹۸۰ میلادی، نام رژیم بعثی تحت رهبری صدام حسین با پروندههایی بسیار تاریک گره خورده است که برجستهترین آنها پروندهٔ ناپدیدشدگان قهری است. آنان دهها هزار عراقی هستند که بدون محاکمهٔ عادلانه بازداشت شدند و تا امروز از سرنوشت آنان اطلاعی در دست نیست. ردپای آنان در زندانهای مخفی محو شده یا زندگیشان در گورهای جمعی که پس از سال ۲۰۰۳ کشف شد، به پایان رسیده است.
شیعیان و حزب الدعوه
از اواخر دههٔ ۱۹۷۰، رژیم کمپینهای گستردهای برای بازداشت اعضا و هواداران حزب الدعوه الاسلامیه به راه انداخت.
بسیاری از این افراد به مقرهای امنیت عمومی برده شدند و سپس برای همیشه ناپدید شدند.
گزارشهای عفو بینالملل اشاره میکند که هزاران خانوادهٔ عراقی تا زمان سقوط رژیم، هیچ اطلاعاتی دربارهٔ سرنوشت پسران خود دریافت نکردند.
کمپین انفال (۱۹۸۸–۱۹۸۷)
سازمان Human Rights Watch در گزارش خود با عنوان «نسلکشی در عراق: کمپین انفال علیه کردها» مستند کرده است که بیش از ۱۸۰ هزار کرد در طول این کمپین جان خود را از دست دادند.
این کمپین شامل تخریب بیش از ۳۰۰۰ روستای کردی و کوچ اجباری دهها هزار نفر به اردوگاههای بازداشت در مناطقی مانند کرکوک و صلاحالدین بود.
حلبجه به نمادی از این جنایات تبدیل شد: در جریان یک روز در مارس ۱۹۸۸، حدود ۵۰۰۰ غیرنظامی کرد با گازهای سمی به قتل رسیدند.
قیام ۱۹۹۱ و پس از آن
پس از جنگ دوم خلیج فارس، قیام شیعیان و کردها شعلهور شد.
نیروهای رژیم با وحشیگری و با استفاده از تانک، هواپیما و توپخانهٔ سنگین آن را سرکوب کردند.
گزارشهای سازمان ملل متحد اشاره میکند که در طول تنها چند ماه، بین ۳۰ تا ۶۰ هزار شیعه کشته یا ناپدید شدند.
هزاران بازداشتی به زندانها و بازداشتگاههای ویژه منتقل شدند و سپس بدون هیچ اثری ناپدید شدند.
گورهای جمعی پس از ۲۰۰۳
پس از سقوط رژیم، تیمهای بینالمللی و عراقی بیش از ۲۷۰ گور جمعی را در مناطق مختلف عراق کشف کردند که برجستهترین آنها در محاویل، سماوه، نجف، کربلا، بادیهٔ سماوه و صحراهای انبار بود.
این گورها شامل بقایای زنان، کودکان و مردانی بود که دستبسیاری از آنان بسته بود که نشان از اعدامهای میدانی دارد.
برآوردها حاکی از آن است که تعداد قربانیان این گورهای جمعی از ۲۵۰ هزار نفر فراتر میرود.
ناپدیدشدگان قهری… پروندهای انسانی که ادامه دارد
هزاران خانواده هنوز در جستوجوی سرنوشت پسران خود هستند.
پروندهٔ ناپدیدشدگان قهری، به سندی دائمی برای محکومیت رژیم پیشین در برابر جامعهٔ بینالملل تبدیل شده است.
هر تلاشی برای انکار یا توجیه این حقایق، تحریف تاریخ و توهین به خون قربانیان است.
تذکر مهم:
مطالب مطرحشده در اظهارات برخی چهرههای سیاسی – که منظورمان خنجر است – و سعی در سفیدنمایی چهرهٔ رژیم پیشین یا انکار جنایات آن دارد، چیزی جز تلاشی برای تحریف حقیقت و تاریخ نیست. ادله قاطع هستند: گزارشهای بینالمللی، شهادت بازماندگان، گورهای جمعی و اسناد رسمی، همگی ثابت میکنند که رژیم صدام حسین مسئول یکی از وحشیانهترین عملیات ناپدیدسازی قهری و کشتار جمعی در تاریخ منطقه است.
یادآوری این جنایات، نه زنده کردن گذشته، بلکه ضمانتی برای عدم تکرار آن، حفظ حقوق قربانیان و محاسبۀ کسانی است که سعی در انکار یا پوشاندن آن دارند.
و در نهایت، پاسخ به ادعاهای خنجر:
و در فاصلهٔ بین دوران دیکتاتوری و دوران دموکراسی، خنجر زهرآگین سعی میکند این دهههای دموکراسی را بدتر از رژیم دیکتاتوری صدام نشان دهد و با ژست دفاع از ناپدیدشدگان قهری لاف میزند، در حالی که خود به خوبی میداند که اکثریت قریب به اتفاق این به اصطلاح «ناپدیدشدگان»، در واقع داعشیهایی هستند که هنوز در حال جنگند و به الجولانی در سوریه پیوستهاند، و گروهی دیگر که زنده هستند و از بنیاد شهدا حقوق دریافت میکنند!
آری، ما با ظلم و ناپدیدسازی قهری مخالفیم و خواستار عدالت هستیم، اما نه به شکلی که خنجر آن را مطالبه میکند؛ کسی که از این موضوع تنها به عنوان شعاری برای تحریک احساسات رأیدهندگان استفاده میکند.
