رسانه‌ها از خطر بزرگ‌تر غافل هستند: بعد از دیدار خزعلی… چرا نور چراغ از روی بعث برداشته شد؟!
حبيب السعبري
در یک حضور رسانه‌ای چشم‌گیر چند روز پیش، یکی از برنامه‌های تلویزیونی میزبان شیخ قیس خزعلی، دبیرکل جنبش عصائب اهل الحق بود؛ گفت‌وگویی که حدود یک ساعت و نیم به طول انجامید و در آن به موضوعات حساس و محوری در عرصه سیاسی و امنیتی عراق پرداخته شد. مهم‌ترین محور سخنان او، خطر بازگشت حزب بعث و تحرکات جاری با حمایت منطقه‌ای برای بازتولید پروژه بعثی در عراق، به‌ویژه از مسیر اقلیم کردستان بود.
با وجود اهمیت سخنان شیخ خزعلی، به‌ویژه اتهام صریح و مستقیم او به ترکیه در حمایت از این روند، واکنش‌های رسانه‌ای مسیری کاملاً متفاوت در پیش گرفت. به‌طوری‌که صحنه رسانه‌ای شیعی تنها دقایقی پس از پایان مصاحبه، غرق در جدال بر سر قانون حشد الشعبی و شخصیت رئیس آن، فالح الفیاض شد؛ در حالی‌که به باور ناظران، آنچه خزعلی مطرح کرد، «هشدارآمیزترین» بخش این گفت‌وگو بود.
این چشم‌پوشی رسانه‌ای غیرقابل توجیه بود. نکته تأسف‌بار آن‌که این انحراف در تمرکز رسانه‌ای تنها محدود به جریان‌های بی‌طرف یا منتقد نبود، بلکه حتی رسانه‌های وابسته به جریانی که شیخ خزعلی نماینده آن است نیز از بهره‌برداری مناسب از این گفت‌وگو برای ایجاد آگاهی عمومی نسبت به بزرگ‌ترین تهدید، یعنی تلاش‌ها برای بازگشت بعث، غافل ماندند.
امروز بسیاری این سؤال را مطرح می‌کنند: چرا تمرکز رسانه‌ها بر سخنان شیخ درباره اطلاعات دقیق مربوط به نشست‌ها و تحرکاتی در برخی مناطق عراق که با حمایت ترکیه برای سرنگونی روند سیاسی کشور انجام می‌شود، قرار نگرفت؟ چرا توجه عمومی به‌سمت مسائلی معطوف شد که با وجود حساسیت‌شان، به اندازه خطر بازگشت بعث، تهدیدی راهبردی به‌شمار نمی‌روند؟
آنچه پس از این گفت‌وگو رخ داد، نشان‌دهنده بحرانی عمیق در ساختار رسانه‌ای شیعی در عراق است؛ رسانه‌ای که همچنان در بسیاری از بخش‌های خود فاقد حرفه‌ای‌گری بوده و یا تحت تأثیر عاطفه و گرایش‌های بیرونی قرار دارد و از تشخیص منافع راهبردی عاجز است. خطرناک‌تر آن‌که غفلت از اولویت‌ها و پرداختن به مسائل فرعی، سطح آگاهی عمومی را کاهش داده و اولویت‌های واقعی را از دید جامعه پنهان می‌کند.
بی‌تردید پرونده حشد الشعبی مهم است و کشمکش سیاسی حول آن نیز تبعاتی دارد، اما این موضوع در محدوده راه‌حل‌های سیاسی قابل مدیریت باقی می‌ماند. در مقابل، خطر بازگشت حزب بعث، تهدیدی وجودی است که نه قابل چشم‌پوشی است و نه قابل تأخیر، چراکه با جوهره روند سیاسی و خاطره جمعی عراقی‌ها که هنوز از زخم‌های آن حزب رنج می‌بردند، گره خورده است.
شیخ قیس خزعلی از پروژه‌ای خطرناک پرده برداشت و اطلاعات دقیقی در اختیار عموم قرار داد، اما رسانه ترجیح داد یا مجبور شد از آن چشم بپوشد. در حالی‌که درگیری شیعی-شیعی در صدر توجهات قرار دارد، خطر بعث در سایه در حال رشد است و از این مشغولیت و از حمایت بازیگران منطقه‌ای که خواهان تغییر معادلات در عراق هستند، بهره می‌برد.
آگاهی رسانه‌ای در این مرحله نه یک تجمل، بلکه یک ضرورت حیاتی است. به‌نظر می‌رسد که نبرد امروز ما فقط با دشمنانمان نیست، بلکه با ابزارهایی است که باید با آن‌ها بجنگیم، در رأس آن‌ها رسانه. اگر در شیوه مدیریت این سلاح بازنگری نکنیم، نه‌تنها بی‌صدا خواهیم ماند، بلکه بی‌دفاع خواهیم شد.
الواح طينية
