سفر السودانی به انگلستان، گامی استراتژیک در راستای شراکت همه‌جانبه
به قلم: ناجي الغزي
دیدار نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، از بریتانیا، یک رویداد مهم در مسیر روابط عراق-بریتانیا به شمار می‌آید. این بازدید در یک زمینه سیاسی و اقتصادی بسیار حساس انجام می‌شود، جایی که عراق در تلاش است تا خود را به عنوان یک مرکز جذب سرمایه‌گذاری و شراکت در سطح بین‌المللی بازتعریف کند، آن هم به دور از تاریخ خود به عنوان منطقه‌ای با درگیری‌ها و تسویه حساب‌ها.
موارد پروتکلی و سیاسی
یکی از برجسته‌ترین محورهای این دیدار، استقبال شاه چارلز سوم از السودانی در کاخ باکینگهام بود، که شکستی استثنائی برای پروتکل سلطنتی بریتانیا به شمار می‌رود که پذیرایی در کاخ را تنها به پادشاهان و رؤسای دولت‌ها محدود می‌کند. این رویداد نشان‌دهنده توجه ویژه به عراق به عنوان یک کشور محورین در خاورمیانه است و حاکی از ارزیابی واضح از رهبری فعلی عراق و نقش آن در تقویت ثبات منطقه‌ای است.
علاوه بر این، این بازدید همچنین همزمان با تغییرات مهمی در سیاست بریتانیا در قبال عراق صورت می‌گیرد، از جمله تغییر وضعیت عراق از فهرست سفر قرمز به نارنجی و زرد. این اقدام تنها یک اصلاح اداری نیست، بلکه نشانه‌ای از اعتماد فزاینده به وضعیت امنیتی در عراق است که درهای جدیدی را برای تسهیل حرکت عراقی‌ها به طور بین‌المللی باز می‌کند و تصویر عراق را به عنوان یک مقصد سرمایه‌گذاری تقویت می‌نماید.
ابعاد اقتصادی و توسعه‌ای
بازدید به‌طور عمده بر مسائل اقتصادی و توسعه‌ای متمرکز بود، جایی که توافق‌نامه شراکت استراتژیک با پروژه‌هایی به ارزش بیش از ۱۲ میلیارد پوند استرلینگ امضا شد. بازگشت شرکت B.P بریتانیا به عراق و نشانه‌ها در مورد قراردادهای جدیدی که فراتر از قرارداد شرکت توتال فرانسه می‌روند، اهمیت عراق را به عنوان یک شریک در بخش انرژی تأکید می‌کند.
از سوی دیگر، همراهی السودانی با هیأتی متشکل از حدود ۷۰ کارآفرین عراقی نشان‌دهنده یک نگاه جدید عراقی است که بر تحریک بخش خصوصی و تقویت شراکت‌های دوجانبه متمرکز شده است. ملاقات‌ها با ۲۴ شرکت بریتانیایی نشان‌دهنده گرایش واضحی به سمت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، انرژی و آموزش است، که این بخش‌ها برای بازسازی اقتصاد عراق بسیار حیاتی به شمار می‌روند.
محور آموزش و تبادل فرهنگی
یکی از جنبه‌های برجسته در این بازدید، تمرکز بر آموزش و تبادل فرهنگی است که محور اصلی برای ساخت شراکت بلندمدت بین دو کشور به شمار می‌آید. اعلام عراق درباره یک برنامه بزرگ برای اعطای بورس تحصیلی که به بیش از ۲۰۰۰ دانشجوی عراقی این امکان را می‌دهد که در بریتانیا تحصیل کنند، یک گام استراتژیک برای توانمندسازی کادرهای عراقی است که به توسعه بخش‌های مختلف در عراق کمک می‌کند.
علاوه بر این، امضای توافق‌نامه‌هایی با دانشگاه‌های بریتانیایی، فرصت‌های همکاری علمی و تحقیقاتی را تقویت می‌کند. این روند درک رهبری عراق از اهمیت آموزش در ساختن یک کشور قوی و پایدار را منعکس می‌کند.
تحلیل استراتژیک
بازدید السودانی نشان‌دهنده یک تحول کیفی در سیاست خارجی عراق است. عراق که برای سال‌ها به عنوان یک کشور ناامیدکننده دیده می‌شد، اکنون در تلاش است تا خود را به عنوان یک شریک استراتژیک برای کشورهای جهان معرفی کند. پذیرش اصل “اول، عراق!” و “شراکت متقابل” تمایل عراق را برای خروج از دایره درگیری‌ها به دایره ساخت و همکاری تأکید می‌کند.
انتخاب السودانی برای تمرکز بر اقتصاد و توسعه، فهم عمیقی از اولویت‌های مرحله کنونی را نشان می‌دهد. عراق به شدت به پروژه‌های توسعه‌ای نیاز دارد که به تأمین فرصت‌های شغلی و بهبود سطح زندگی کمک کند و این شراکت‌های بین‌المللی فرصتی طلایی برای تحقق این هدف به شمار می‌رود.
چالش‌ها و افق‌های آینده
با وجود الزامات مثبت این بازدید، چالش‌های بزرگی همچنان متوجه عراق است. محیط سرمایه‌گذاری نیاز به اصلاحات جامع دارد، از جمله مبارزه با فساد و تقویت حاکمیت قانون. به علاوه، موفقیت این توافق‌نامه‌ها به شدت به ثبات وضعیت امنیتی و سیاسی در عراق بستگی دارد.
از سوی دیگر، تقویت همکاری‌های آموزشی و فرهنگی می‌تواند نقش بزرگی در تغییر تصویر کلیشه‌ای از عراق ایفا کند و به ساختن پل‌های اعتماد و تفاهم با جامعه بین‌المللی کمک نماید.
ارزیابی دیدار
دیدار السودانی از بریتانیا یک گام استراتژیک به سوی بازتعریف موقعیت عراق در سطح بین‌المللی به شمار می‌آید. تمرکز بر شراکت‌های اقتصادی، توسعه‌ای و آموزشی، بینش رهبری عراق را نشان می‌دهد که به دنبال ساخت یک کشور قوی و پایدار است. با این حال، دستیابی به این اهداف نیازمند اراده سیاسی و اصلاحات داخلی واقعی است.
این دیدار افق‌های وسیعی برای همکاری باز می‌کند، اما در عین حال عراق را در برابر مسئولیتی بزرگ قرار می‌دهد تا این شراکت‌ها را به دستاوردهای ملموسی تبدیل کند که به نفع مردم عراق باشد.
