پیش روی وحدت شیعه هیچ سلاحی نمی‌تواند ایستاد: بازخوانی انسجام استراتژیک
د. هیثم الخزعلی
**وحدت شیعیان؛ سلاحی فراتر از هر قدرت نظامی**
مقدمه
در پی تشدید تنش‌های ژئوپلیتیک در خاورمیانه پس از تجاوز رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، وحدت جهان شیعه به عاملی کلیدی در توازن قوای منطقه‌ای تبدیل شده است. بیانیه هشدارآمیز آیت‌الله سید علی سیستانی (حفظه‌الله) در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۵ علیه هرگونه اقدام تروریستی احتمالی علیه رهبر جمهوری اسلامی ایران، صرفاً یک واکنش به تهدیدی مشخص نبود، بلکه تجلی عینی قدرت روحی و سیاسی جهان متحد شیعه بود. این موضعگیری که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های اجتماعی و واکنش‌های رسمی و غیررسمی گروه‌های مقاومت داشت، انرژی عظیم نهفته در وحدت شیعیان را به عنوان ابزاری معنوی و استراتژیک آشکار کرد که هیچ سلاح مادی توان مقابله با آن را ندارد.
مرجعیت شیعه؛ تحکیم وحدت امت در برابر استکبار منطقه‌ای و جهانی
مرجعیت دینی در مذهب تشیع تنها یک نهاد فقهی یا معرفتی نیست، بلکه نهادی تمدن‌ساز و سیاست‌گذار است که در لحظات حساس، توانایی همبستگی فراملی شیعیان را به نمایش می‌گذارد. واکنش قاطع آیت‌الله سیستانی که پیش از این بر مواضع محتاطانه و استقلال سیاسی نجف از محورهای درگیری منطقه‌ای تأکید داشت، نشان‌دهنده درک استراتژیک ایشان از تهدیدی است که هویت شیعه را فراتر از جغرافیا نشانه رفته است. برای نخستین بار در تاریخ معاصر، مرجعیت سنتی نجف موضعی هماهنگ با ایران اتخاذ کرد و هشدار صریحی درباره پیامدهای هر اقدام تروریستی صادر نمود. از منظر محتوایی، این موضع به روشنی اعلام کرد که «ولایت فقیه» خط قرمز امت شیعه است و هرگونه تعرض به این مقام، تعرض به مقام حضرت صاحب‌الزمان (عج‌الله‌تعالی‌فرجه) محسوب می‌شود؛ تهدیدی که نه فقط ایران، بلکه تمام ساختار فکری و اعتقادی شیعیان را هدف گرفته است. پس از این بیانیه، حتی گروه‌های داخلی عراق با گرایش‌های مختلف، از حشد شعبی تا جریان صدر، از رهبر ایران به عنوان «ولی امر مسلمین» حمایت کردند.
نکته کلیدی این است که مرجعیت، وحدت را نه از طریق اعمال قدرت حکومتی، بلکه با تکیه بر قداست و روحانیت خود ایجاد کرد و این همبستگی را در سطوح گفتمانی، سیاسی و اجتماعی محقق ساخت؛ دستاوردی که هیچ ساختار سیاسی‌ای در منطقه یا جهان به ندرت قادر به کسب آن بوده است.
ولایت فقیه؛ ستون امت اسلامی
ولایت فقیه صرفاً یک اصل سیاسی نیست، بلکه هسته‌ای معرفتی است که گفتمان مقاومت و بیداری اسلامی حول آن می‌چرخد. رهبر جهان شیعه، به عنوان نایب امام زمان (عج)، تنها یک رهبر سیاسی نیست، بلکه قطب معنوی، استراتژیک و تمدنی است. بنابراین، تهدید علیه رهبر جمهوری اسلامی، یک تهدید تروریستی معمولی نیست، بلکه تلاشی برای نابودی کانون قدرت شیعیان در جهان محسوب می‌شود.
در واکنش به این تهدیدات، گروه‌های مقاومت از عراق تا لبنان و از سوریه تا یمن به طور هماهنگ اعلام کردند که هرگونه اقدام تروریستی علیه آیت‌الله خامنه‌ای (حفظه‌الله)، آغاز پایان حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه خواهد بود. از منظر تحلیل استراتژیک، چنین همبستگی‌ای تنها در صورتی امکان‌پذیر است که یک نقطه اشتراک ایدئولوژیک و اعتقادی وجود داشته باشد؛ محوری که در ولایت فقیه به عنوان نماینده امام عصر (عج) تجلی یافته است.
ولایت فقیه علاوه بر مقابله با تهدیدات خارجی، نقش حیاتی در انسجام نیروهای پراکنده داخلی دارد. این نقش در رویدادهای اخیر به وضوح نمایان شد، جایی که حتی منتقدان داخلی جمهوری اسلامی در مقابل تهدید مشترک، از رهبر خود حمایت کردند؛ زیرا حفظ ولایت فقیه به معنای حفظ قدرت امت است.
وحدت شیعیان؛ سلاحی برتر از هر توان نظامی
مهم‌ترین نتیجه این وحدت، تبدیل آن به ابزاری برای بازدارندگی روانی و استراتژیک بود. واکنش‌های نخبگان، گروه‌های مقاومت و مراجع تقلید چنان هماهنگ بود که رسانه‌های غربی و صهیونیستی از آن به عنوان «هشداری جدی برای بازنگری در محاسبات» یاد کردند. اصطلاحاتی مانند «اختلال در توازن بازدارندگی» و «تبدیل هشدارها به میدان عمل» برای توصیف این تحول به کار رفت. دشمنان به خوبی دریافته‌اند که انسجام دینی و اجتماعی شیعیان می‌تواند از گفتمان به عمل میدانی و سپس پاسخ نظامی تبدیل شود؛ پویایی‌ای که هیچ زرادخانه‌ای توان مقابله با آن را ندارد.
اتحاد شیعیان، برخلاف اتحادهای سیاسی مبتنی بر منافع زودگذر، بر ایمان و تکلیف دینی استوار است و همین آن را به ابزاری هراس‌آور تبدیل کرده است. ترس دشمن از این همبستگی، ریشه در عمق ایمان شیعیان دارد؛ ایمانی که مرز نمی‌شناسد و با خون و شهادت آزموده شده است. استکبار جهانی و منطقه‌ای می‌داند که در صورت اعلام جهاد توسط مرجعیت شیعه، غرب آسیا شعله‌ور خواهد شد و از خلیج فارس تا باب‌المندب در دریایی از خون غرق می‌شود. آمریکا و عوامل آن در منطقه، به همراه رژیم صهیونیستی، به خوبی آگاهند که اگر مرتکب اشتباه شوند و به مقام نایب امام زمان (عج) جسارت کنند، امت شیعه سکوت نخواهد کرد و این غده سرطانی برای همیشه از غرب آسیا محو خواهد شد.
نتیجه‌گیری
بیانیه تاریخی آیت‌الله سیستانی تنها یک واکنش اخلاقی نبود، بلکه نمایشی از قدرت ساختار شیعه در مواجهه با تهدیدهای وجودی بود. از همبستگی نجف و قم تا اتحاد گروه‌های عراقی، و از واکنش نخبگان تا پاسخ گروه‌های مقاومت، همه ثابت کردند که امت شیعه در لحظات سرنوشت‌ساز می‌تواند انسجامی بیافریند که هیچ سلاح سیاسی یا نظامی با آن قابل مقایسه نیست.
این وحدت بر سه محور استوار است: **مرجعیت دینی**، **ولایت فقیه** و **ایمان به مقاومت**. ترکیب این سه، ساختاری پدید آورده که قدرت بازدارندگی آن نه در توان تخریب، بلکه در عمق ایمان و قدرت بسیج اجتماعی نهفته است. از این منظر، تهدید علیه رهبری ایران می‌تواند به تهدیدی وجودی برای صهیونیسم تبدیل شود، زیرا پاسخ به چنین تهدیدی نه از یک کشور، بلکه از سوی تمام امت خواهد آمد.
**سلاح دشمن، آهن و آتش است؛ سلاح ما، ایمان و انسجام. و در این نبرد، آن که بی‌ایمان است، شکست خواهد خورد.**
—
مرکز دراسات الشهيد الخامس
