در جنگ ایران و اسرائیل، کدامیک پیروز شد؟!
قاسم الغراوي
بسیاری از ما در سایهٔ حملات متقابل میان ایران و رژیم صهیونیستی که در نهایت به پایان جنگ انجامید، این پرسش را مطرح میکنیم: در این جنگ کوتاهمدت، چه کسی پیروز شد؟
با مرور رویدادها و تحلیل عملکرد نظامی و سیاسی طرفین، میتوان نتایج این نبرد را در چند محور خلاصه کرد:
۱. ابتکار عمل و ضربه نخست:
رژیم اسرائیل آغازگر حمله بود و مستقیماً رهبران و ژنرالهای ردهبالای ایران را هدف قرار داد. ایران نیز به دلیل پناه گرفتن فرماندهان صهیونیست در پناهگاهها و تسلط اسرائیل بر تاکتیکهای پهپادی و سامانههای پدافندی، نتوانست در همان سطح پاسخ دهد. بنابراین، در این مرحله، برتری از آنِ اسرائیل بود، چرا که حمله بدون هشدار قبلی صورت گرفت.
۲. ترور دانشمندان هستهای و حمله به مؤسسه وایزمن:
اسرائیل موفق شد گروهی از دانشمندان هستهای ایران را ترور کند. با این حال، ایران دارای نیروهای ذخیره، دستیاران و شاگردانیست که مسیر تحقیق را ادامه خواهند داد.
در مقابل، ایران مؤسسه علمی وایزمن در اسرائیل را هدف قرار داد که طبق گفتهٔ رئیس مؤسسه، خسارات سنگینی به منابع انسانی و اسناد علمی وارد شد.
✅ در اینجا، پیروزی با ایران است بهدلیل آثار بلندمدت بر توان پژوهشی اسرائیل.
۳. حملات به مراکز هستهای:
اسرائیل چند مرکز هستهای ایران را هدف گرفت، بیتوجه به خطرات برای ملتهای اطراف. ایران اما با پرهیز از حمله به راکتور دیمونا، ملاحظات انسانی و منطقهای را در نظر گرفت.
✅ در این بخش، اسرائیل با کمک آمریکا برتری فنی در ایجاد اختلال در فرایند غنیسازی بهدست آورد.
۴. تلفات انسانی:
براساس گزارشها، تلفات ایران بیش از هزار نفر بود، در حالیکه تلفات اسرائیل به حدود ۲۸۰۰ نفر میرسد. اما نکته مهمتر، حفظ انسجام جبهه داخلی ایران و ادامهٔ زندگی عادیست، در حالیکه وحشت سراسر اسرائیل را فرا گرفت و بسیاری از شهرکنشینان به خارج گریختند.
✅ ایران در این زمینه برتری دارد، اگرچه شمار کشتهشدگان ملاک اصلی پیروزی نیست.
۵. بُعد اطلاعاتی – امنیتی:
این جنگ، شبکههای جاسوسی اسرائیل در داخل ایران را افشا کرد، هرچند ایران موفق شد بسیاری را خنثی کرده و از فناوریهای کشفشده بهره ببرد. در مقابل، ایران نیز با نفوذ به دوربینهای خیابانی تلآویو، حرکات ارتش اسرائیل را لحظهبهلحظه رصد کرد.
✅ برتری در این محور با ایران است.
۶. حمایتها و ائتلافها:
ایران بهتنهایی وارد نبرد شد، در حالیکه اسرائیل بهطور دائم از متحدانش درخواست کمک میکرد.
✅ این نشانهای از ناتوانی اسرائیل در رویارویی مستقیم است و بهنفع ایران تمام شد.
۷. پناهبردن به تبعید سیاسی:
نخستوزیر اسرائیل بهطور پنهانی به یونان رفت تا بحران را از آنجا مدیریت کند، در حالیکه مقامات ایرانی در تهران ماندند.
✅ ثبات سیاسی ایران در برابر ضعف رهبری اسرائیل.
۸. جنگ روانی و رسانهای:
رسانههای ایران با صداقت و شفافیت اخبار را منتشر کردند و از بزرگنمایی اجتناب نمودند. رسانههای اسرائیلی اما بر تبلیغات دروغین و سانسور تکیه داشتند، که به کاهش اعتماد عمومی انجامید.
✅ ایران در این جنگ رسانهای و روانی برتری داشت.
۹. گفتمان سیاسی رسمی:
رهبر انقلاب اسلامی، آیتالله خامنهای، در بیانیهای با صلابت و احترامآمیز، از ملتهای منطقه تشکر کرد و به شهدا ادای احترام نمود. در مقابل، رهبران اسرائیل با لحنی متکبرانه و همزمان درمانده، از دیگران کمک خواستند.
✅ برتری اخلاقی و سیاسی با ایران بود.
۱۰. سقوط پایتخت:
تلآویو در عمل فلج شد و خدمات عمومی مختل گردید، در حالیکه در تهران، فعالیتها تا آخرین لحظه ادامه یافت.
✅ ایران پایتخت خود را حفظ کرد، اسرائیل نه.
۱۱. اهداف جنگ و نتایج آن:
اهداف اسرائیل شامل سرنگونی نظام سیاسی ایران و نابودی برنامه هستهایاش بود، که به هیچیک دست نیافت. ایران اما برای پاسخگویی و تنبیه اسرائیل وارد میدان شد و توانست معادله بازدارندگی را تثبیت و اسطوره «ارتش شکستناپذیر» را درهم بشکند.
خلاصه:
در سطح راهبردی، سیاسی و روانی، ایران پیروزی قاطعی در این جنگ کوتاه بهدست آورد، و اسرائیل دریافت که بدون حمایت خارجی، ناتوان از تحمیل ارادهٔ خود است.
درود بر ارواح شهدا، مجروحان و غیرنظامیانی که در این نبرد جان باختند؛ نبردی که ثابت کرد اگر امت اسلامی متحد شود، میتواند حقوق خود را بازستانَد و فلسطین را به صاحبان اصلیاش بازگرداند، پس از آنکه افسانهٔ «ارتش شکستناپذیر» فروریخت.
مرکز دراسات الشهيد الخامس