فرهنگ رانندگی در عراق
هرکسی گذرش به کشور عراق افتاده باشد، بویژه در ایامی که این کشور، در معرض پذیرش مسافر و کمبود گنجایش خیابانی است، و یا در شهرهای بزرگ همانند بغداد قدری چرخ بزند، یقیناً ترافیک های سنگین و خودروهایی که با انجام هنرنمایی های مسابقه ای درصدد ر کردن ماشین های جلویی و چپاندن خودرو به پشت خودروهای جلوتر هستند را به کرّات خواهد دید.
یکی از بحران های حال حاضر کشور عراق، کمبود جاده های ایمن است؛ جاده هایی پر از خودروهایی با رانندگانی بی قرار که با سرعتی آسیمه سر به سوی مقصدی در شمال عراق یا جنوب یا مرکزش، جاده نوردی می کنند و قدری خواب آلودگی یا سهو بهنگام رانندگی کافیست تا اتفاقات گرانباری دامن گیر چندین خانواده شود.
بهمین جهت پلیس عراق سالهاست درصدد مدیریت فرهنگ رانندگی در کشور عراق است. این فرهنگسازی از فرهنگِ رعایت درون خودرویی گرفته تا رعایت فرهنگ ترافیک و فرهنگ خیابان های خلوت و رعایت حقوق پیاده روان و … می باشد.
ثمرات کاستی فرهنگ رانندگی در عراق
کاستی فرهنگ در رانندگی در کشور عراق، در نمود های مختلفی اعم از درگیری های بسیار رانندگان؛ درگیری آنان با پلیس های شهری و جاده ای؛ و کشتار وسیع در اثر تصادف های سنگین، خودنمایی می کند. در سال 2021 م سازمان حمل‌ونقل عراق از جان باختن و زخمی شدن بیش از 52 هزار نفر در بیش از 40 هزار حادثه جاده‌ای در عراق از سال 2017 تا 2021 م خبر داد. این یعنی تنها رقیب داعش در کشتار مردم عراق در دهه دوم از هزاره ی سوم میلادی، خودرو بوده است!!
براساس آمار سالانه سازمان حمل‌ونقل در وزارت کشور عراق، در 4 سال گذشته 10هزار و 990 نفر در حوادث جاده‌ای جان خود را از دست داده‌اند و 41 هزار و 118 نفر زخمی شده‌اند.
شمار حوادث جاده‌ای در عراق به تفکیک سال‌ها نیز چنین است که در سال گذشته (2020) 8 هزار و 951 مورد بوده که موجب جان باختن 2951 نفر و زخمی شدن 10 هزار و 692 نفر شده است.
این آمار در سال 2019 نیز 10 هزار و 753 حادثه بوده که به جان باختن 2636 نفر و زخمی شدن 11 هزار و 650 نفر انجامیده است.
در سال 2018، شمار حوادث جاده‌ای در عراق 9 هزار و 852 مورد بوده که در آن 2767 تن جان باخته و 99 هزار و 388 تن زخمی شده‌اند.
در سال 2017 نیز شمار حوادث جاده‌ای در عراق 8 هزار و 842 مورد بوده که در آنها 2636 تن جان با خته و 9 هزار و 388 تن زخمی شده‌اند.
براساس این آمار میزان حوادث میان سالهای 2019 و 2020 تغییر 24 درصدی و میان سالهای 2018 و 2017 تغییر 10 درصدی داشته است.
سرعت بالا، عدم رعایت فاصله ایمنی، استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی، به توجهی به قوانین راهنمایی و رانندگی به خصوص در اوج ترافیک اصلی‌ترین علل تصادفات جاده‌ای در عراق بوده است. این یعنی کاستی فرهنگ رانندگی در زمینه رخداد تصادف ها چقدر عمیق و اثر گذر است.
شمس الغدیر، دختری عراقی و یک یوتیوبر مذهبی و عراقی است که درصدد آن برآمده تا مشکلات فرهنگ رانندگی و پیاده روی در عراق را بررسی کند؛ او در کلیپ اش می گوید: «در عراق و بویژه در بغداد، خودرو به تعداد زیاد یافت می شود که اغلب شان در خیابان های اصلی مشغول عبور و مرور هستند؛ ترافیک همیشه هست و سر هر چهار راهی ماموری با پیراهن انتظامی سفید ایستاده است؛ اما هم خودروها و هم مردم از هر قسمتی از خیابان که توان عبور داشته باشند، گذر می کنند من چندین متن است که خودم رانندگی می کنم و خاطرات فراوانی از رانندگی در خیابان های بغداد دارم؛ پیاده روان اغلب می گویند: رانندگان از هیچ فرصتی برای عبور از جلوی پیاده روان دریغ نمی کنند و گذر از خیابان های بغداد سخت است چون فرصت و آسودگی برای عبور پیاده ها نمی دهند؛ گویی که همه شان عجله دارند و اگر یک دقیقه دیر برسند، بمب شان منفجر می شود؛ من خودم قبل از اینکه دست به فرمان بشوم همین مشکل را به عی
نه می دیدم. اما از انصاف نگذریم اگر ماشین اول یا دوم اجازه رفتن ندهد، دیگر ماشین سوم صبر می کند تا گذر کنید و شاید این بخاطر سرعت خودروهاست که در شهر حرکت می کنند. مطلب بعدی این است که استعلام گواهی نامه در عراق، معنایی ندارد؛ من خودم بعنوان دختر کم سن و سال با اینکه گواهی نامه دارم اما در مدت شش ماه رانندگی در خیابان های بغداد هرگز از سوی پلیس موظف به نشان دادن گواهی نامه نشده ام؛ درحالیکه کودکان زیادی در این شهر ماشین های پدر یا برادرشان را برداشته و جولان می دهند؛ از جمله فرهنگ های رانندگی در عراق این است که قانون نانوشته ی رانندگی در این کشور آن است که زنان بدتر از مردان ماشین می رانند؛ این هم در زبان و هم در منطق رانندگی مردان بخوبی دیده می شود؛ از طرفی پیاده رو ها هم از فرهنگ خوبی بهرمند نیستند؛ آنان بهنگام عبور از خیابان اصلا به اینطرف و آنطرف نگاه نمی کنند و فقط آنسوی خیابان را می بینند و فرصت طلبی می کنند تا حتی با دویدن از خیابان بگذرند! تجربه شخصی من در رانندگی چند ماهه این است که رانندگان باهم بداخلاق اند و تجاوز به حقوق هم و درگیری میان آنان متداول است؛ در خیابان های بغداد خطرناک ترین آهن های متحرک، خودروهای وَن کیا هستند! »
شاید به همین جهت باشد که رویکردی عملیاتی تر درصدد قانون بخشی مجدد به خیابان های بغداد است. از سویی ده ها کلیپ با بازدیدهای چندین هزار نفری در یوتیوب است که درصدد آموختن رانندگی با فرهنگ شهری در کشور عراق است. اینها همگی نشاه های خوب ترمیم بافت ذهنی و فرهنگی رانندگی در این کشور است.
وجود تهدیدات فراوان و انفجار های گاه و بی گاه در این کشور در سالهای اخیر و کُشته شدن شمار بسیاری از اهالی بغداد در کناره های خیابان نیز شاید دلیلِ نانوشته ی سرعت های زیاد و بی قانونی در رانندگی و عارضه ی «مقصد پرستی» در میان رانندگان این شهر و دیار است که سبب می شود تا بی توجه به قوانین و فرهنگ رانندگی شهری و جاده ای، به سوی مقصدشان بتازند.
