استان سلیمانیه…. در چند سطر
استان سلیمانیه، یک استان عراقی واقع در شمال شرقی عراق، در مرز با ایران، و زیرمجموعه اقلیم کردستان است.
مرکز این استان شهر سلیمانیه است و در ارتفاع ۲۸۹۵ فوت از سطح دریا قرار دارد، و طبیعت کوهستانی در استان غالب و مشهود است.
هر چه به مرز شرقی با ایران نزدیک‌تر می‌شویم، این طبیعت بیشتر نمایان می‌شود، و از کرکوک ۱۴۰ کیلومتر فاصله دارد، و در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال غربی شهر سلیمانیه، سد دوکان بر روی رودخانه زاب کوچک قرار دارد.
جمعیت فعلی شهر حدود ۶۵۶ هزار نفر است که اکثراً کرد هستند، و اقلیت مسیحی نیز در این شهر زندگی می‌کنند. این شهر دارای فرودگاه بین‌المللی به نام فرودگاه سلیمانیه است که در قسمت غربی شهر واقع شده و در تاریخ ۲۱ جولای ۲۰۰۶ افتتاح شد.
شهر مدرن سلیمانیه در ۱۴ نوامبر ۱۷۸۴ میلادی توسط امیر کرد ابراهیم پاشا بابان پایه‌گذاری شد، که نام آن را از نام پدرش، سلیمان پاشا، یکی از امرا سلسله بابان، گرفته است. در آن زمان، بابان‌ها حاکمیت داشتند.
آب و هوای شهر گرم و معتدل در تابستان و بسیار سرد در زمستان است. پیش از تأسیس شهر مدرن، در سال ۱۷۸۴، سلیمانیه پایتخت امارت بابان بود و مناطق اطراف آن، مانند مرکز بابان‌ها، مدینه قلاجوالان، میدان نبرد درگیری‌های صفوی و عثمانی بودند.
در سال ۱۷۸۳، ابراهیم پاشا بابان، شهر جدیدی را برای تبدیل‌شدن به مرکز امارت بابان تأسیس کرد. در سال ۱۷۸۵، بازارها، قصر حاکم و بازار جدید ساخته شدند؛ و در نتیجه، اهالی روستاهای اطراف شروع به مهاجرت به این شهر کردند.
این شهر تا سال ۱۸۵۱، پایتخت امارت بابانی باقی ماند. در قرن‌های نوزدهم و بیستم، مرکز فرهنگ ملت و جنبش‌های سیاسی کرد بود، و محمود البرزنی در ۲۲ می ۱۹۱۹، قیام علیه اشغال بریتانیا را در این شهر اعلام کرد، چندین مسئول بریتانیایی را دستگیر کرد و دولت مستقل کردها را اعلام نمود که سلیمانیه پایتخت آن بود. پس از آن، اشغال بریتانیا این دولت را به رسمیت شناخت و محمود البرزنی را پادشاه آن اعلام کرد تا مردم سلیمانیه را سرکوب کند.
در اوایل قرن نوزدهم، پناهجویانی از اردلان، از جمله مستوره اردلان، همسر خسرو خان اردلان، حاکم کردستان، به این شهر آمدند. او گزارشی درباره تاریخ کردها به زبان فارسی نوشت و در سلیمانیه دفن شد، زمانی که در سال ۱۸۴۸ وفات یافت.
در فاصله ۱۹۲۲ تا ۱۹۲۴، شهر به عنوان پایتخت پادشاهی کردستان تعیین شد، که یک ایالت کوتاه‌مدت و غیررسمی بود که توسط کردهای عراق پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۱۸ اعلام شد.
این شهر دارای مساجد و حرم‌های عظیم و تاریخی فراوان است، و از معروف‌ترین مساجد آن مسجد بزرگ سلیمانیه است.
