خودنمایی مرفهانه در جامعه‌ای که در رنج است.
به قلم: حقوق‌دان أنوار داود الخفاجي
به نقل از: مرکز دراسات الشهید الخامس
در شرایط اقتصادی دشواری که عراق با آن مواجه است، جایی که بسیاری از شهروندان از فقر و بیکاری رنج می‌برند و گروه وسیعی از کودکان یتیم در شرایط سختی زندگی می‌کنند، گاه و بیگاه صحنه‌هایی از مسئولان دولتی مشاهده می‌شود که زندگی راحتی را که دارند به نمایش می‌گذارند. در میان این صحنه‌ها، ممکن است مسئول یا مسئولی در دولت با حیوان مورد علاقه‌اش ظاهر شود، که موجی از نارضایتی و خشم عمومی را برمی‌انگیزد. آیا چنین رفتاری در جامعه‌ای که از فقر و محرومیت رنج می‌برد، مجاز است؟
مسئول دولتی، به‌عنوان نماینده مردم، موظف است که به مشکلات شهروندان نزدیک باشد و همدردی‌اش را با رنج‌های آن‌ها نشان دهد. وقتی که یک مسئول برای نمایش مظاهر رفاه در محیطی که با فقر و محرومیت دست و پنجه نرم می‌کند، حاضر می‌شود، پیامی منفی به جامعه ارسال می‌کند که نشان‌دهنده جدایی‌اش از واقعیت مردم است. اخلاق عمومی ایجاب می‌کند که مسئول، الگوی تواضع و صرفه‌جویی باشد، به‌ویژه در جوامعی که با بحران‌های اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند. هیچ‌کس بر مالکیت شخص بر حیوان خانگی‌اش اعتراضی ندارد، اما زمانی که این موضوع به یک نمایش تحریک‌کننده برای فقرا تبدیل می‌شود، در زمره تحریک‌های غیرموجه به احساسات آدم‌هایی قرار می‌گیرد که با مشکلاتی در تأمین معاش روبرو هستند.
عراق کشوری با منابع طبیعی فراوان است، اما در عین حال از توزیع ناعادلانه ثروت رنج می‌برد که به افزایش نرخ فقر در میان گروه‌های وسیع جامعه انجامیده است. در چنین شرایطی، همبستگی اجتماعی امری ضروری و نه انتخابی می‌شود. وقتی که شهروند ساده‌ای مسئول را می‌بیند که به تجملاتش می‌بالد به جای اینکه به خدمت آن‌ها مشغول باشد، احساس ظلم و ناامیدی می‌کند.
عدالت اجتماعی تنها به معنای فراهم کردن فرصت‌های اقتصادی برای همه نیست، بلکه شامل رفتارها و مواضع است که رهبران و مسئولان اتخاذ می‌کنند. وقتی مسئول به نمایش دادن مظاهر اسراف توجه دارد به جای پیگیری مشکلات مردم، فاصله بین قدرت و مردم را افزایش می‌دهد که به طور منفی بر اعتماد به دولت تاثیر می‌گذارد.
در عصر اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، دیگر امکان پنهان کردن چنین رفتارهایی وجود ندارد، زیرا تنها یک تصویر یا ویدیوی از مسئول که زندگی مرفهش را به نمایش می‌گذارد می‌تواند به بحران عمومی تبدیل شود. واضح است که شهروند عراقی امروز از آگاهی بالایی برخوردار است و وسایلی برای ابراز خشم و نارضایتی‌اش دارد که این امر باعث می‌شود چنین رفتارهایی مورد انتقادات شدید قرار بگیرد.
ما دیدیم در بسیاری از کشورها چگونه رفتار غیرمسئولانه یک مسئول دولتی می‌تواند منجر به از دست دادن مقامش شود، به دلیل واکنش‌های خشمگین مردم. به همین دلیل، مسئولان باید در اقدامات و رفتارهایشان محتاط باشند، زیرا تحت نظارت دائمی مردم و رسانه‌ها هستند.
در نهایت، هدف این مقاله حمله به کسی نیست، بلکه دعوت به حکمت و آگاهی در برخورد با مسئولیت عمومی است. مسئول دولتی باید به مردم نزدیک باشد، رنج‌های آن‌ها را درک کند و در حل مشکلاتشان مشارکت کند، به جای اینکه با مظاهر اسراف غیرضروری احساسات آن‌ها را تحریک کند. احترام به احساسات شهروندان و رفتار با حس انسانیت مسئولانه، تفاوتی است که بین یک مسئول موفق که مورد احترام مردم است و مسئول دیگری که به خاطر رفتارهای تربیت‌نشده اعتماد آن‌ها را از دست می‌دهد، ایجاد می‌کند.
