۶ مکان پیشنهادی… یک وبسایت آمریکایی بازدید از عراق و کردستان را توصیه میکند
وبسایت آمریکایی «د کالکتور»، علاقهمندان به سفر را فراخوانده تا هشدارها در مورد سفر به عراق را نادیده گرفته و آنها را با شگفتی محض جایگزین کنند. این سایت عراق را به عنوان موزهای زنده توصیف کرده که هزاران سال از مهارتها، دستاوردهای بشری و پایداری را به تصویر میکشد و توجه هر علاقهمندی به تاریخ باستان و معاصر را جلب میکند.
در مقایسهای بین مناطق عراق فدرال در مقابل مناطق اقلیم کردستان، این وبسایت آمریکایی متخصص در مسائل فرهنگی، تاریخی و هنری گفت: «مناطق فدرال شامل شهرهایی مانند بغداد، بصره و موصل است که منطقهای غرق در تاریخ اسلام و تمدنهای باستانی است، اما همچنین مناطقی هستند که در طول سالها از ویرانکنندهترین حملات بمباران رنج بردهاند و به همین دلیل نوعی “آشفتگی” در آنها وجود دارد.»
این گزارش افزود: «به همین دلیل، این مناطق به دلیل بیثباتی سیاسی در برخی مناطق به احتیاط بیشتری نیاز دارند، اما اگر بازدیدکننده به آنچه “کریدور امن گردشگری” نامیده میشود، با دنبال کردن بزرگراه ۱ از بصره به شهر موصل پایبند باشد.»
در مورد شمال، این گزارش توضیح داد که مناطق کردستان نسبتاً امن در نظر گرفته میشوند، از محیط طبیعی فوقالعادهای برخوردارند و سفر به آنها بسیار آسانتر و آزادانهتر است. با وجود اینکه ممکن است از مسافر خواسته شود در مناطق عراق فدرال، مکانهای تاریخی خاصی را با همراهی یک راهنما بازدید کند، اما چنین محدودیتهایی در شمال وجود ندارد.
این گزارش اشاره کرد که مردم کرد به مهماننوازی شگفتانگیزشان شناخته شدهاند و به مناطقی مانند اربیل و دهوک با مناظر طبیعی خیرهکننده و جاذبههای تاریخی فراوان اشاره کرد.
این گزارش برخی مکانهای پیشنهادی برای بازدید را مرور کرد:
بابل
بابل به عنوان مرکز فرهنگی و سیاسی اصلی در بینالنهرین باستان از حدود ۴۰۰۰ سال پیش توصیف شد. این گزارش اشاره کرد که بحث بر سر اینکه آیا بابل خانه باغهای معلق بابل بوده است یا خیر، ادامه دارد.
این گزارش خاطرنشان کرد که بابل به معماری حیرتانگیز و برنامهریزی شهری پیشرفته میبالید و شهروندانش سهم بزرگی در ریاضیات و نجوم داشتند. اخترشناسان بابلی از اولین کسانی بودند که یک سیستم پیشرفته برای ردیابی حرکت ستارگان و سیارات توسعه دادند، در حالی که ریاضیدانان بابلی جبر و هندسه را اختراع کردند.
این گزارش توضیح داد که بابلیها یکی از قدیمیترین نظامهای قانونی تا
ریخ را اختراع کردند و افزود که قانون «حمورابی» نمایانگر اصول عدالت و انصاف، از جمله مفهوم معروف «چشم در برابر چشم» است که توسط بسیاری از فرهنگهای دیگر پذیرفته شده است.
این گزارش بازدیدکننده فرضی را به حمله به رهبری ایالات متحده در اوایل دهه ۲۰۰۰ برد، جایی که بابل به دلایل اشتباه در صدر اخبار قرار گرفت، به ویژه پس از آنکه نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا تصمیم گرفتند یک اردوگاه در شهر باستانی به نام «اردوگاه بدنام آلفا» برپا کنند، در حالی که تانکها و ارتشها به جاده تاریخی و مقدس، تپهها آسیب زدند و سنگرهایی در منطقه محوطه باستانی حفر کردند.
در همان حال، غارت گسترده بود، به حدی که بسیاری از آثار باستانی از آنجا در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده، بریتانیا، آلمان، فرانسه و حتی ژاپن یافت شدند.
کاخ تابستانی صدام حسین
همچنین به کاخ تابستانی صدام حسین در دهه ۸۰ اشاره کرد که روی تپهای مشرف بر بقایای بابل قرار دارد و چشماندازهای زیبایی به سایت تاریخی و رود فرات ارائه میدهد. این کاخ با ترکیبی از سبکهای معماری سنتی و مدرن عراقی، با تالارهای باشکوه، سنگمرمر و کاشی در سراسر آن متمایز است.
بر اساس این گزارش، مورخان بر این باور بودند که صدام با موقعیت کاخش مشرف بر بابل، در تلاش بود تا نظام خود را با شکوه پادشاه نبوکدنصر دوم و امپراتوریهای مختلف بینالنهرین باستان مرتبط کند، که بخشی از یک تلاش تبلیغاتی گستردهتر برای برابر جلوه دادن خود با حاکمان افسانهای عراق بود.
این گزارش ادامه داد: «دو دهه پیش، تصور اینکه غیرنظامیان بتوانند وارد کاخ شوند غیرممکن بود، اما امروز میتوان این کار را انجام داد، جایی که صدام روی بالکنها میایستاد و با تفنگش دست تکان میداد یا در هوا شلیک میکرد.» و توضیح داد که «کاخ تخریب شده و آسیب دیده است، نوشتههایی روی دیوارها وجود دارد، پرندگان در تیرهای چوبی لانه ساختهاند و وضعیت باغهای اطراف بد است، اما این نباید شکوه مکان را پنهان کند.»
قلعه اربیل
این گزارش ذکر کرد که قلعه اربیل از دوران نوسنگی مسکونی بوده و در نهایت بزرگ شده و به مرکزی محوری برای تمدنهای بیشماری، از آشوریان و ایرانیان تا عثمانیها تبدیل شده است. امروزه از طریق خانه کردی و موزه منسوجات مرمتشده، ترکیبی از مرمت متوسط و کاوش مستمر است و در فهرست یونسکو ثبت شده و نمونهای ارزشناپذیر از میراث کردی محسوب میشود.
این گزارش اشاره کرد که موقعیت مرتفع قلعه همچنین چشماندازهای جامعی از اربیل معاصر و پرجنبوجوش ارائه میدهد که تضادی بزرگ با دنیای باستانی درون دیوارهایش است.
اور
این گزارش «اور» را به عنوان یکی از مهمترین شهرهای بینالنهرین سفلی باستان توصیف کرد و تأکید کرد: «اگرچه اکنون در منطقهای بیابانی و خشک قرار دارد، اما هزاران سال پیش یک باتلاق حاصلخیز و قابل کشت بوده که مملو از حیات وحش و منابع غذایی فراوان بود.»
این گزارش افزود که اور بر اساس روایات تاریخی و دینی، زادگاه حضرت ابراهیم، مورد احترام اسلام، مسیحیت و یهودیت است. تاریخ شهر فراتر از پیوندهایش در کتب دینی است و برای قرنها مرکز فرهنگی، مذهبی و تجاری فعالی بود و حدود سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد به اوج خود رسید.
بر اساس این گزارش، تغییر طبیعی مسیر رود فرات در سال ۴۰۰ قبل از میلاد و خشکسالی پس از آن، منجر به آغاز پایان سلطه شهر شد.
هترا (الحضر) باستانی
این گزارش به شهر هترا در نینوا پرداخت که ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و به دوران امپراتوری اشکانی بازمیگردد و به عنوان قدرتمندترین دژ در بینالنهرین علیا در نظر گرفته میشد. به لطف موقعیت استراتژیک، طراحی و استحکامات تحسینبرانگیزش، به سرعت به عنوان یک مرکز تجاری ظهور کرد و در برابر بسیاری از حملات رومیها مقاومت کرد.
این گزارش تأکید کرد که قلعه ترکیبی از سبکهای معماری یونانی-رومی و شرقی است که در منطقه نادر است و اگرچه به دلیل درگیریهای اخیر آسیب دیده، اما بقایای آن همچنان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و یکی از مهمترین سایتهای تاریخی عراق محسوب میشود.
موصل و مسجد نوری
در همین حال، این گزارش موصل را شهری توصیف کرد که ریشه در امپراتوری آشور دارد و مدتها است که در تقاطع فرهنگی و اقتصادی عراق قرار گرفته است. اگرچه تاریخ مدرن آن با جنگ گره خورده، اما تلاشهای بازسازی حیات جدیدی به این شهر انعطافپذیر و شگفتانگیز بخشیده است.
این گزارش ادامه داد: یکی از معروفترین نمادهای موصل، مسجد نوری با مناره کج آن است که لقب «حدباء» را گرفته است. این مسجد نقشی محوری در تاریخ شهر ایفا کرده تا اینکه در سال ۲۰۱۷ در طی نبرد آزادسازی موصل تخریب شد.
این گزارش اشاره کرد که بازدیدکننده تجربهای عمیق و بسیار الهامبخش خواهد داشت، اگرچه سالها طول خواهد کشید تا بازسازی انجام شود و شهر به شکوه سابق خود بازگردد. فضای پرجنبوجوش، انرژی جوانی و نمایی از فرهنگ پویایی که زمانی در اینجا شکوفا بود، وجود دارد.
این گزارش بازدید از قلعه تا حدی تخریبشده «باشطابیا» و بازار مرکزی پرجنبوجوش را پیشنهاد کرد. اگرچه بازدید از موصل با راهنما اجباری نیست، اما به شدت توصیه میشود. همچنین باید این شهر را با حساسیت فرهنگی و احترام به بهبود مستمر جامعه، مانند کل عراق، بازدید کرد.
