چرا گروگان نفت بمانیم و در گاز طبیعی سرمایه‌گذاری نکنیم؟
يحيی العقابي
توسعه بخش گاز در عراق دیگر یک گزینه ثانویه نیست، بلکه به یک ضرورت استراتژیک برای حمایت از اقتصاد ملی و تنوع بخشیدن به منابع درآمد تبدیل شده است. در حالی که نفت نیازهای بازار را تأمین می‌کند و حجم درآمدهای حاصل از آن بودجه کشور را پوشش می‌دهد، امروز هیچ توجیهی برای تأخیر در سرمایه‌گذاری جدی در بخش گاز وجود ندارد.
عراق از ذخایر عظیم گاز برخوردار است که بخش زیادی از آن هنوز کشف یا بهره‌برداری نشده است. سرمایه‌گذاری در این بخش یک جایگزین واقع‌بینانه و مشروع برای عراقی‌ها محسوب می‌شود، علیرغم برخی صداهایی که اهمیت این منبع حیاتی را در صحنه اقتصادی کم‌اهمیت جلوه می‌دهند. این صداها یا ناشی از ناآگاهی هستند یا از سوی کسانی تقویت می‌شوند که نمی‌خواهند عراق از محدودیت‌های تحمیل‌شده بر نفت خود رها شود.
برای تضمین موفقیت این مسیر، ایجاد یک مدیریت کارآمد و مستقل برای صنعت گاز ضروری است که از نظر ساختاری از نفت جدا باشد، چرا که نفت تحت تأثیر محدودیت‌های برخی کشورها و سازمان‌ها قرار دارد. این استقلال اداری، راه را برای ایجاد بخش گازی آزاد، انعطاف‌پذیر و توانمند هموار می‌کند که هم می‌تواند نیازهای داخلی را برطرف کند و هم با بازارهای جهانی تعامل داشته باشد.
نکته کلیدی:
منطق اقتصادی نشان می‌دهد که باید تمرکز اصلی بر سرمایه‌گذاری در بخش عمده‌ای از ذخایر گاز عراق باشد که حدود ۷۰٪ از کل ذخایر را تشکیل می‌دهد و به صورت گاز همراه در فرآیند استخراج نفت یافت می‌شود.
راهبرد اصلی:
کاهش سوزاندن این گاز و کنترل هدررفت آن در اولویت قرار دارد، چرا که این اقدام نه‌تنها درآمدهای اقتصادی را افزایش می‌دهد، بلکه بهره‌وری در استفاده از منابع را نیز بهبود می‌بخشد.
از سوی دیگر، گاز آزاد حدود ۲۵٪ از ذخایر را تشکیل می‌دهد، در حالی که گاز گنبدی (گاز موجود در مخازن مستقل) تقریباً ۵٪ است. بنابراین، هدایت سرمایه‌گذاری‌ها به سمت بهره‌برداری از گاز همراه، یک انتخاب منطقی و با اولویت بالا محسوب می‌شود در مقایسه با پروژه‌هایی که تنها بخش محدودی از ذخایر گازی را پوشش می‌دهند.
منبع: مرکز دراسات الشهيد الخامس
