نگاهی به نتایج انتخابات اخیر اقلیم کردستان

نگاهی به نتایج انتخابات اخیر اقلیم کردستان

در روزهای گذشته و به‌طور مشخص در 20 اکتبر سال جاری انتخابات مجلس اقلیم کردستان عراق برگزار شد و این 6 دوره انتخابات مجلس اقلیم بود. این دوره از انتخابات به‌صورت بنیادین تغییری را در نتایج مشاهده نکرده است اما از نظر جزئیات تغییرات مهمی در نتایج و در مقایسه با دوره گذشته در سال 2018 از جهت موازنه قوا رخ داد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

به‌طور کل شایان‌ذکر است این انتخابات در شرایطی برگزار شد که برای نخستین‌بار توسط کمیسیون برگزاری انتخابات دولت فدرال عراق مدیریت می‌شد و این امر بنابر حکم دادگاه فدرال رخ داده‌بود (منبع). همچنین بنابر حکم این دادگاه هم کرسی‌های اقلیت از 11 کرسی که همگی به سود حزب دموکرات بودند به 5 کرسی کاهش یافتند که 3 تا آنها برای حزب دموکرات بود و 2 تا آنها برای اتحادیه میهنی بود و این امر هم در افزایش برابری نیروها پیش از انتخابات میان دو حزب حاکم اقلیم مؤثر بود (منبع). در این یادداشت به بررسی نتایج انتخابات پارلمان اقلیم کردستان و تأثیر آن بر روابط بر بغداد و موازنه قدرت در اقلیم خواهیم پرداخت.

بررسی نتایج انتخابات اقلیم کردستان

در این زمینه با وجود اینکه حزب دموکرات با 39 کرسی به‌علاوه 3 کرسی اقلیت توانست رتبه نخست را کسب کند، اما تعداد کرسی‌های آن کاهش محسوسی نسبت به نتایج سال 2018 داشت که طی آن 45 کرسی به‌دست آورده‌بود کما اینکه در نتیجه رأی دادگاه فدرال هم تعداد کرسی‌های اقلیت تحت کنترل این حزب از 11 کرسی به 3 کرسی کاهش یافت. از سویی دیگر اتحاد میهنی علی رغم کسب رتبه دوم با کسب 23 کرسی و 2 کرسی اقلیت دارای پیشرفت محدودی نسبت به سال 2018 بود که طی آن 21 کرسی به‌دست‌آورد.

اما پدیده این دوره از انتخابات جنبش نسل نو به رهبری خانواده عبدالواحد بود که با استفاده از نارضایتی مردمی در اقلیم از عملکرد سال‌های گذشته دو حزب حاکم توانست 15 کرسی را به‌دست‌آورد و رشد چشمگیری را نسبت به سال 2018 با 8 کرسی داشته‌باشد؛ تعداد کرسی‌های نسل نو بنابر تقسیم بندی استانی عبارت از 8 کرسی در سلیمانیه، 2 کرسی در دهوک و 5 کرسی در اربیل بودند.

اما دیگر احزاب کردی با توجه به حضور قدیمی‌تر در ساز و کار سیاسی اقلیم در مقایسه با نسل نو، شاهد افت شدیدی در تعداد کرسی‌های خود بودند و برای نمونه جنبش گوران (التغییر) در ادامه روند ضعف سیاسی خود در سال‌های اخیر، تعداد کرسی‌های آن از 12 کرسی در سال 2018 به تنها 1 کرسی کاهش یافت و جنبش “الم وقف” که انشقاق یافته از این حزب بود در انتخابات امسال 4 کرسی را به‌دست‌آورد.

از سویی دیگر لاهور شیخ جنگی که از اتحاد میهنی اخراج شده بود و با حزبی به‌نام “جبهه مردمی” شرکت کرد هم موفقیتی را نتوانست کسب کند. در این انتخابات تضعیف موقعیت احزاب اسلام‌گرای کرد هم مشاهده می‌شود و این احزاب از 12 کرسی در سال 2018 امسال 10 کرسی را در سال 2024 به‌دست آورده‌اند (منبع) (منبع).

پیامدهای نتایج انتخابات اخیر

با وجود اینکه حزب دموکرات در رتبه نخست در نتایج انتخابات قرار گرفت اما موقعیت این حزب برای تشکیل دولت بیش از پیش تضعیف شد زیرا تا پیش از آن از 111 کرسی پارلمان، 56 کرسی را عملاً در اختیار داشت اما اکنون از 100 کرسی پس از اصلاحات دادگاه فدرال، حزب دموکرات عملاً 42 کرسی را در اختیار دارد و دو رقیب سرسخت آن یعنی جنبش نسل نو و اتحاد میهنی 40 کرسی را روی هم در اختیار گرفته‌اند. به همین علت کار حزب دموکرات در توزیع مناصب مانند ریاست پارلمان اقلیم، ریاست اقلیم و نخست وزیری و نیز تشکیل دولت سخت‌تر خواهد شد و بعید نیست این بار اتحاد میهنی ریاست اقلیم را مطالبه کند.

همچنین با تضعیف حزب دموکرات، موضع بغداد هم در مقابل اربیل در هر منازعه‌ای تقویت خواهد شد و در این راستا به نظر اقدامی شایسته می‌باشد تا احزاب چارچوب هماهنگی که در تقویت موضع دولت فدرال در شورای استانی کرکوک نقش داشتند، این نقش را برای ادامه کار در راستای حمایت از نسل نو و اتحاد میهنی بتوانند ایفا کنند.

شهاب نورانی‌فر